1) Przysługuje osobom na których zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny jeżeli:

–    nie podejmują  zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub

–    rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej

w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniem niepełnosprawności albo orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami : konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz koniecznością stałego współdziałania na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

2) Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje gdy łączny dochód rodziny sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł

3) Specjalny zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w wysokości  620,00 zł miesięcznie.

4) Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje jeżeli:

•  osoba sprawująca opiekę:

- ma ustalone prawo własnego świadczenia tj: emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmieci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej  i  innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego

-  ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego; lub zasiłku dla opiekuna

- legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

• osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka, albo w związku z koniecznością kształcenia lub rehabilitacji, w placówce zapewniającą całodobową opiekę w tym w specjalnym ośrodku szkolno – wychowawczym ,z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą i   korzysta z niej  z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
• na osobę wymagającą opieki  inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego,o którym mowa w art. 10 (dodatek do zasiłku rodzinnego z tyt: urlopu wychowawczego), prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczeń na pokrycie wydatków związanych z opieką , chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

5) Rodzinny wywiad środowiskowy

- ustalając prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego organ właściwy zwraca się do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego;

- aktualizacje przeprowadza się po upływie 6 miesięcy, jeżeli do końca okresu, na który ustalone zostało prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, pozostało więcej niż 3 miesiące;

–    oraz w każdej sytuacji gdy zaistnieją wątpliwości.

W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:

1) świadczenia rodzicielskiego lub

2) świadczenia pielęgnacyjnego, lub

3) specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub

4)  dodatku do zasiłku rodzinnego, z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, lub

5)  zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów

- przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną - także w przypadku, gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami